Hasımsız Çek İptali Emsal Karar içeriğini hemen sitemizden inceleyin ve benzeri hussuların tamamı için Aydın´da yer alan Elgit Hukuk Bürosu´ndaki başarılı avukatlardan bilgi alabilirsiniz.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2017/732
KARAR NO : 2018/589
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 19/07/2017
NUMARASI : 2017/169 E.- 2017/704 k.
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 17/05/201/8 (08/06/2018 yazım tarihli )
İlk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili, müvekkili şirketin lehtarı olduğu ve dava dilekçesinde ayrıntısı belirtilen,...bank´a ait 7 adet, TEB´e ait toplam 10 adet çekin müvekkilinin rızası dışında elinden çıktığını belirterek zayi nedeniyle çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:Mahkemece, son oturumda hazır bulunan davacı vekilinin, banka şubelerine ibraz edilen dava konusu çeklerle ilgili istirdat davası açmayacaklarını beyan etmesi üzerine söz konusu çekler yönünden davanın reddedilmesi gerektiği belirtilerek, davanın kısmen kabulüne, dava konusu yapılan ...bank Liman Alsancak Şubesi´ne ait 24.03.2017 keşide tarihli .... numaralı 56.640,00 TLlik ve ...bank Liman Alsancak Şubesi´ne ait 17.03.2017 keşide tarihli 0011096 numaralı 56.640,00 TL lik çekler ile ilgili davanın kabulü ile iş bu çeklerin TTK nın 818/s md yollaması ile TTK nın 757 md gereğince zayii nedeni ile ayrı ayrı iptallerine, dava konusu yapılan sair çekler yönünden (Keşidecisi, ...... Ltd. Şti.olan, ...bank Liman Alsancak İzmir Şubesi üzerinden düzenlenmiş, 25.04.2017 keşide tarihli, ...çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli, Keşidecisi, .... Ltd. Şti.olan, ...bank Liman Alsancak İzmir Şube üzerinden düzenlenmiş, 05.05.2017 keşide tarihli,... çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli, keşidecisi, ...Tic. Ltd. Şti. olan, ...bank Liman Alsancak İzmir Şube üzerinden düzenlenmiş, 21.03.2017 keşide tarihli, 0011098 çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli, Keşidecisi, .... Ltd. Şti. olan, ...ank Liman Alsancak İzmir Şube üzerinden düzenlenmiş, 02.05.2017 keşide tarihli, ... çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli, Keşidecisi, ... Ltd. Şti. olan, ...bank Liman Alsancak İzmir Şube üzerinden düzenlenmiş, 27.04.2017 keşide tarihli, ... çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli, Keşidecisi, .... Ltd. Şti. olan, TEB Bornova Şube üzerinden düzenlenmiş, 12.04.2017 keşide tarihli, .... çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli, Keşidecisi, ..... Ltd. Şti. olan, TEB Bornova Şube üzerinden düzenlenmiş, 26.05.2017 keşide tarihli,...çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli, Keşidecisi, .... Ltd. Şti. olan, TEB Bornova Şube üzerinden düzenlenmiş, 06.04.2017 keşide tarihli, ... çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli, Keşidecisi, .... Ltd. Şti. olan, TEB Bornova Şube üzerinden düzenlenmiş, 23.05.2017 keşide tarihli, ...çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli , Keşidecisi,... ve Tic. Ltd. Şti. olan, TEB Bornova Şube üzerinden düzenlenmiş, 04.04.2017 keşide tarihli, ...çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli, Keşidecisi,... Ltd. Şti. olan, TEB Bornova Şube üzerinden düzenlenmiş, 16.05.2017 keşide tarihli, 7045208 çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli, Keşidecisi, ... Ltd. Şti. olan, TEB Bornova Şube üzerinden düzenlenmiş, 28.03.2017 keşide tarihli, ...çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli, Keşidecisi, ... Ltd. Şti. olan, TEB Bornova Şube üzerinden düzenlenmiş, 10.05.2017 keşide tarihli, ...çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli, Keşidecisi, ... Ltd. Şti. olan, TEB Bornova Şube üzerinden düzenlenmiş, 18.04.2017 keşide tarihli, .... çek numaralı, 56.640,00 TL bedelli çekler) istirdat davası açılmayacağı beyan edildiğinden bu çekler yönünden talebin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: İstinaf yoluna başvuran davacı vekili, çekleri elinde bulunduranların dosya numarasını bildirerek çekleri mahkeme dosyasına ibraz etmesi gerektiğini, bu ibrazın bankaya ödeme için yapılan ibraz olmadığını, çeklerin iptal edileceği ihtarını yapan mahkemeye başvuruyu zorunlu kılan kanuni bir düzenleme olduğunu, yasada açıkça bu hususun emredildiğini, mahkeme tarafından kendisine ibraz edilmemiş olan çeklere ilişkin başka bir kuruma/kişiye/merciye ibrazın, karar için yeterli görülemeyeceğini, esasen mahkemeye ibraz edilmiş bir çek olmadığından dava açma zaruretinin olmadığını, dolayısıyla dava açılmayacağına dair beyan alınarak verilen kararın da yasal dayanağı bulunmadığını, dava açılma şartı mevcut değilken bu yönde bir beyanın esasa tesirinin olmadığını, taraflarınca böyle bir beyanda verilmediğini, dava açma yönündeki karardan rücu edilmesi talebi ve gerekli olduğunu, karar gerekçesinde yer olan Yargıtay 11. Hukuk Dairesi´nin 2015/11662 E. 2016/8538 K. 31/10/2016 tarihli kararının da davanın reddine karar verilmesi yönünde bir içerik taşımadığını belirterek, yerel mahkemenin kısmen red kararının kaldırılarak davanın esası hakkında yeniden karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, çekişmesiz yargıya ait bir talep olup, çözülmesi gereken husus, davacının zayi ettiğini öne sürdüğü kıymetli evraklardan dolayı iptal kararı verilmesi koşullarının oluşup oluşmadığıdır.
İstinaf açısından çözümü gereken husus zayi nedeniyle iptal davası açıldığında çeklerin mahkemeye ibraz edilmediği ,yani hamilin çek zayi açılan davaya bildirimde bulunmaksızın; bankalara ibraz edilen çeklere ilişkin olarak çek hamiline karşı istirdat davası açılmasının gerekip gerekmediği hususunun üzerinde durmak gerekmektedir.. Zira HMK´nın 355.1.maddenin 1.cümlesine göre: istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır.
6102 sayılı TTK´nın 818/1-s maddesinin yollamasıyla dava konusu çek zayii davasında uygulanması gereken TTK´nın 758.maddesine göre: (1) Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir.
(2) Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.
6102 sayılı TTK´nın 763.maddesine göre de: (1) Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.
TTK´nın 758. Maddesinden poliçeyi ele geçiren kişi bilindiği takdirde, TTK´nın 763.maddesinde ise poliçenin mahkeme sunulması hakkında iptal davası açan şahsa iade davası açması için süre verilmesi gerektiğini düzenlemektedir.
Davacı dava konusu çekler mahkemeye ibraz edilmediği için iade davası açmayacaklarını beyan etmiş ,istinaf dilekçesinde bunun yasal bir gereklilik olmadığını, mahkemeye sunulmayan çeklere ilişkin iade davası açılmasının hukuken mümkün olmadığını öne sürmektedir. Davacının TTK´nın 758.maddesini yok saydığı görülmektedir.
Zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali davalarında önemli olan kıymetli evrakı elinde bulunduran şahsın belirlenmesidir.Kanuni düzenlemeye bakıldığında ;Mahkemeye kıymetli evrakın bilfiil sunulması gerekmemekte, hamilin kıymetli evrakın kendi nezdinde olduğunu beyan etmesi yahut muhatap bankanın bu yönde bilgi vermesi belirliliğin tahakkuku için yeterlidir.
Çeklerin mahkemeye ibrazı halinde davacı vekiline iade dava açması için TTK 763. Madde uyarınca süre verilmesi gerekmektedir. Fakat TTK 758. Maddesine göre de ise poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde denilmektedir. Bankalara ibraz edilme keyfiyetinin bankalar tarafından mahkemeye bildirildiği ,hamilin kimlik bilgileri ve adresinin de gönderildiğinin anlaşılması karşısında iptal davası açılan çekleri elinde bulunduran kişinin bilindiği kabul edilmelidir. Uygulamada TTK nun 763.maddesinin işlevinin muhatabın olmadığı kıymetli evraklara (bono gibi) daha uygun bir düzenleme olduğu görülmektedir.
Mevcut durumda banka şubelerine ibraz edilen çekler, mahkemeye sunulmamış olmakla birlikte TTK 758 e göre çekleri elinde bulunduran kişinin bilinmesi anlamında kabul edilmesi gerektiği ,hamilin bilinmesi karşısında istirdat davası açılması için süre verilmesi gerektiği, yasal düzenleme nedeniyle istirdat davası açılmasına gerek olmadığına dair davacı iddialarının yasal dayanağı bulunmadığı, mevcut durumda da davacının (vekilinin) iade davası açmayacağını beyan etmesi nedeniyle çeklere ilişkin davanın reddedilmesi gerekmektedir. Davacının (vekilinin) duruşma zaptına geçen ve koyu harflerle belirginleştirilen beyanının sehven öyle yazıldığı iddiasının dinlenemeyeceği sonucuna varılmaktadır. Davacı vekili tarafından verilen 12.7.2017 tarihli yazılı beyan dilekçesi ile ;daha evvel ibraz olunan bir kısım çeklere ilişkin istirdat davası açılması yolunda ki arakararından bu çeklere ilişkin menfi tesbit davası açılması ve Cumhuriyet Başsavcılığına yapılan başvurunun beklenmesi gerektiği gerekçesiyle ara kararından rücu talep edilerek istirdat davası açılmayacağı beyan edilmiştir. İlk Derece Mahkemesi´nce verilen karar dosya içeriğine, usul ve yasaya uygun olup, istinaf nedenleri yerinde olmadığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK ´nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
Alınması gereken 35,90- TL istinaf karar harcından, davacı tarafından peşin yatırılan 31,40- TL harcın mahsubu ile bakiye 4,50- TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine .
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK.´nın 362.ç maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.17/05/2018
paylaş
twittle
paylaş
paylaş