İşyerinin Devri Halinde Sorumluluk konusunda bir çok merak edilen sorunun cevabına ELGİT HUKUK BÜROSU web sitesinde yayınlanan bu yazı içerisinden ulaşabilirsiniz.
İşverenlerin, ekonomik sebeplerle veya başkaca sebeplerle işyerlerini devretme durumları çıkabilmektedir. İşyerinin devri durumunda o işyerinde çalışan mevcut işçilerin durumlarının ne olacağı, devralan ve devreden işverenlerin sorumluluklarının nasıl olacağı İş Kanununun 6. Maddesinde açıkça düzenlemiştir. Hüküm şöyledir;
“İşyeri veya işyerinin bir bölümü hukukî bir işleme dayalı olarak başka birine devredildiğinde, devir tarihinde işyerinde veya bir bölümünde mevcut olan iş sözleşmeleri bütün hak ve borçları ile birlikte devralana geçer.
Devralan işveren, işçinin hizmet süresinin esas alındığı haklarda, işçinin devreden işveren yanında işe başladığı tarihe göre işlem yapmakla yükümlüdür.
Yukarıdaki hükümlere göre devir halinde, devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan devreden ve devralan işveren birlikte sorumludurlar. Ancak bu yükümlülüklerden devreden işverenin sorumluluğu devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlıdır.
Tüzel kişiliğin birleşme veya katılma ya da türünün değişmesiyle sona erme halinde birlikte sorumluluk hükümleri uygulanmaz.
Devreden veya devralan işveren iş sözleşmesini sırf işyerinin veya işyerinin bir bölümünün devrinden dolayı feshedemez ve devir işçi yönünden fesih için haklı sebep oluşturmaz. Devreden veya devralan işverenin ekonomik ve teknolojik sebeplerin yahut iş organizasyonu değişikliğinin gerekli kıldığı fesih hakları veya işçi ve işverenlerin haklı sebeplerden derhal fesih hakları saklıdır.”
Kıdem Tazminatında Sorumluluk
1475 sayılı İş Kanunu 14. madde 2. fıkrada, “İşçilerin kıdemleri, hizmet akdinin devam etmiş veya fasılalarla yeniden akdedilmiş olmasına bakılmaksızın aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde çalıştıkları süreler gözönüne alınarak hesaplanır. İşyerlerinin devir veya intikali yahut herhangi bir suretle bir işverenden başka bir işverene geçmesi veya başka bir yere nakli halinde işçinin kıdemi, işyeri veya işyerlerindeki hizmet akitleri sürelerinin toplamı üzerinden hesaplanır. 12/7/1975 tarihinden, itibaren (1) işyerinin devri veya herhangi bir suretle el değiştirmesi halinde işlemiş kıdem tazminatlarından her iki işveren sorumludur. Ancak, işyerini devreden işverenlerin bu sorumlulukları işçiyi çalıştırdıkları sürelerle ve devir esnasındaki işçinin aldığı ücret seviyesiyle sınırlıdır. 12/7/1975 tarihinden evvel (2) işyeri devrolmuş veya herhangi bir suretle el değiştirmişse devir mukavelesinde aksine bir hüküm yoksa işlemiş kıdem tazminatlarından yeni işveren sorumludur.” Hükmü yer almaktadır.
Buna göre, kıdem tazminatında;
-Devreden işverenin sorumluluğu, işçinin işe başladığı tarihten devir tarihine kadar olan süreye kadar ve işçinin devir tarihindeki son ücreti ile
-Devralan işverenin sorumluluğu ise işe başladığı tarihten iş akdinin sona erdiği tarihe kadar ve işçinin iş akdinin sona erdiği aydaki ücreti ilesınırlıdır.
Diğer taraftan, kıdem tazminatının ödenmesinde devreden işveren yönünden sorumluluk 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi olup bu süre, devralan işveren yanında iş sözleşmesinin sona ermesi ile işlemeye başlamaktadır.
Ücretlerde Sorumluluk
4857 sayılı Kanunda devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan dolayı devreden işverenle birlikte devralan işverenin birlikte sorumlu olduğunun yanı sıra devreden işverenin sorumluluğunun devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlı olduğuna yer verilmiştir.
Bu nedenle, işyerinin devredildiği tarihe kadar doğmuş ücret, fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatil ücretlerinden devreden işveren ile devralan işveren birlikte sorumludur. Ancak, devreden işveren açısından sorumluluk, devir tarihinden itibaren iki yıl süreyle sınırlı olup, bu süre sonrasında devreden işverenin sorumluluğu sona ermektedir.
Devir tarihinden sonraki doğan ücretlerin ödenmesi ise devralan işverenin sorumluluğunda olduğundan, devir tarihinden sonraki ücretlerden dolayı devreden işverenin hiçbir sorumluluğu bulunmamaktadır.
İşyerinin Devri Halinde Çalışan İşçilerin Durumu
İş Kanunun 6. maddesinde bu işyerinin veya bir bölümünün devri durumunda işçilerin haklarına zarar gelmemesi ve bu hakların korunması amacıyla düzenleme yapmıştır. İş Kanununa göre, işyerinin hukuki bir işleme dayalı olarak başka bir işverene devredildiğinde, devir tarihinde işyerinde veya bir bölümünde mevcut olan iş sözleşmeleri bütün hak ve borçları ile birlikte devralana geçer. İşyerinin devrine neden olan hukuki işlem, işyerinin satılması olabileceği gibi, işyerinin kiralanması, özelleştirilmesi olabilir. Uygulamada karşılaşılan bir durum da şudur: İşyerinin sahibi şahıs olan gerçek bir kişi iken, bu kişinin işyerini bir şirkete satması ya da kendisinin de ortak olduğu bir şirket kurmasıdır. Bu durumda gerçek kişi kurulan şirketin ortağı da olsa işyerinin sahibi şirket olması nedeniyle değişmiş olur. Bu durumda da yine devirle ilgili hükümler ve düzenlemeler devreye girer. Aşağıda belirtileceği gibi bu durumda işyeri sahibi gerçek kişi, devralan sayılan şirketle birlikte iki yıl süreyle işçi alacakları hakkında sorumluluğu devam eder. Durum böyle iken yasa şirketlerin birleşmelerini veya birinin diğerine katılmasını istisna olarak tutmuş, bu tür birleşme ve katılmaları işyerinin devri olarak kabul etmemiştir.Yukarıda anlatıldığı durumlarda işçiler eski işverene karşı ileri sürebilecekleri tüm hak ve taleplerini devralan işverene karşı da ileri sürebilecektir.
paylaş
twittle
paylaş
paylaş